Insulina to hormon peptydowy wytwarzany przez trzustkę. Odkryta została w 1922 roku przez Fredericka Bantinga, który rok później otrzymał za to odkrycie nagrodę Nobla. W 1963 roku odkryto budowę przestrzenną insuliny, której stosowanie stało się przełomem w leczeniu cukrzycy.
Produkcja insuliny w komórkach trzustki wzrasta wraz ze wzrostem poziomu glukozy we krwi.
Sekrecja (wydzielanie) insuliny następuje w rytmie dobowym. Największe jej stężenie we krwi obserwuje się rano, najniższe zaś w godzinach wieczornych i nocnych.
Podstawowa funkcja tego hormonu to regulowanie poziomu glukozy we krwi. Insulina ma także wpływ na metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów. Bierze udział w procesach przetwarzania węglowodanów w tłuszcze oraz syntezie białek.
Poziom insuliny wzrasta we wczesnej fazie wydzielania w około 2 minuty od podwyższenia się poziomu glukozy po zjedzeniu posiłku. W drugiej fazie wydzielania insulina uwalniana jest do krwi w stałej ilości przez dłuższy czas (proporcjonalny do podwyższonego poziomu glukozy) i powoduje zatrzymanie wytwarzania w komórkach wątroby glukozy.
Na sekrecję insuliny wpływ mają: zwiększony poziom glukozy we krwi, hormony jelitowe oraz aminokwasy i kwasy tłuszczowe, których poziom rośnie po posiłku.
Prawidłowy poziom insuliny we krwi wynosi:
na czczo – do 10 mU/ml;
1 godzinę od posiłku – do 50 mU/ml;
2 godziny od posiłku – do 30 mU/ml.
