Mangan jest istotny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Mangan przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz przyczynia się do utrzymania zdrowych kości, pomaga w prawidłowym tworzeniu tkanek łącznych oraz w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.
Rola manganu w organizmie człowieka
Mangan to pierwiastek fizjologicznie czynny, co znaczy, że bierze udział w przemianach metabolicznych i jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Metal ten jest składnikiem wielu enzymów biorących udział w procesach syntezy cholesterolu i wchłaniania białek, tłuszczów oraz węglowodanów. Jest niezbędny do metabolizmu kości i warunkuje prawidłowe funkcjonowanie oraz kondycję kości i stawów.
Ponadto jony manganu mają właściwości antyoksydacyjne, zwalczają wolne rodniki i chronią tym samym organizm przed stresem oksydacyjnym, przedwczesnym starzeniem się i innymi niekorzystnymi zmianami, zwłaszcza ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Tak dzieje się jednak tylko wówczas, gdy stężenie manganu we krwi jest optymalne – ani zbyt niskie, ani za wysokie. Nadmiar manganu ma podobne działanie jak jego niski poziom, czyli powoduje wzrost ilości wolnych rodników i szybsze procesy oksydacyjne przyspieszające starzenie się komórek.
Mangan a dieta
Mangan jest szeroko rozpowszechniony w przyrodzie i łatwo jest uzupełnić poziom tego pierwiastka za pomocą diety. Bogatym źródłem manganu są goździki, orzechy włoskie, arachidowe i laskowe, nasiona słonecznika, migdały, kasze, płatki owsiane, brązowy ryż, pieczywo i makarony pełnoziarniste, herbata, gorzka czekolada, ciecierzyca, tofu oraz owoce morza. Mangan znajdziemy też w warzywach takich jak jarmuż, buraki, pietruszka, kalafior czy szpinak oraz owocach, zwłaszcza morelach.
Z uwagi na duże rozpowszechnienie manganu w środowisku naturalnym i obecność w produktach spożywczych prawidłowa, zbilansowana dieta jest w większości przypadków wystarczająca, by zapewnić odpowiedni poziom manganu. Jednak z uwagi na niezbędność tego pierwiastka w ważnych procesach życiowych warto zadbać, by dzienna dawka manganu nie była zbyt niska.
Bibliografia
- Lucyna Ostrowska, Urszula Karecka, Wpływ diety i aktywności fizycznej na płodność kobiet, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2017, Tom 23, Nr 1, 51–56.
- A. Michniowski i in., Znaczenie jonów manganu w procesach fizjologicznych w organizmach żywych, Edukacja biologiczna i środowiskowa, 4/2015.