Dopamina to neuroprzekaźnik z grupy katecholamin nazywany hormonem stresu. Syntetyzowana jest w komórkach nerwowych (neuronach) oraz w rdzeniu nadnerczy i układzie pokarmowym. Jest niezbędna do prawidłowej pracy obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego. Jej prawidłowy poziom warunkuje właściwe napięcie mięśniowe i koordynację ruchów, wspiera pracę układu limbicznego (reguluje emocje, samopoczucie, korzystnie wpływa na procesy poznawcze oraz motywację do działania). Dopamina jest też niezbędna do prawidłowej pracy podwzgórza w mózgu, a co za tym idzie – do funkcjonowania układu hormonalnego. Reguluje produkcję prolaktyny, hormonu wzrostu oraz gonadotropiny, a także ciśnienie krwi i pracę gruczołów wydzielania dokrewnego.
W układzie pokarmowym dopamina reguluje ruchy robaczkowe, przepływ krwi, wytwarzanie węglowodanów oraz wchłanianie i wydalanie sodu.
Dopamina jest głównym neuroprzekaźnikiem mającym wpływ na tzw. układ nagrody lub przyjemności. To właśnie ona jest odpowiedzialna za podejmowanie czynności takich jak jedzenie, picie alkoholu czy uprawianie seksu – motywuje do aktywności, które dostarczają szybkiej gratyfikacji w postaci uczucia zaspokojenia, błogości i zapomnienia o problemach.
Używki takie jak kawa, alkohol oraz narkotyki chwilowo podnoszą poziom dopaminy we krwi, a następnie powodują jej gwałtowny spadek, prowadząc do uzależnienia (organizm domaga się coraz większych ilości substancji stymulujących wydzielanie tego neuroprzekaźnika).
Światło słoneczne pobudza wytwarzanie neuroprzekaźników, w tym dopaminy, zaś aktywność fizyczna pomaga dotlenić organizm i stanowi naturalny bodziec motywujący do działania.